تفاوت داکت اسپلیت و کولرگازی چیست + ۱۰ تفاوت اصلی

امروزه افراد برای رفاه و آسایش خود در فضای خانه خود از سیستم های تهویه مطبوع مختلفی استفاده می کنند. این سیستم ها اغلب شامل کولرها گازی، داکت اسپلیت و دیگر تجهیزات تهویه مطبوع است. در ادامه این مطلب سعی شده تا این دو سیستم معرفی شده، و تفاوت های آن ها بیان گردد.

داکت اسپلیت چیست؟

داکت اسپلیت نوعی سیستم تهویه مطبوع بوده که توانایی تامین گرمایش و سرمایش هوای داخل ساختمان را دارد؛ بنابراین، می توان از این سیستم در فصول گرم و سرد سال استفاده کرد.

سیستم داکت اسپلیت برای تهویه هوای اتاق نیازمند کانال کشی بوده و این کانال ها در سقف های کاذب قرار می گیرد. اواپراتور یا پانل داخلی این سیستم به صورت داخلی و توکار استفاده شده، و فقط چند دریچه هوا جهت ورود و خروج هوا به داخل اتاق در نظر گرفته می شود.

ساختار داکت اسپلیت ها متشکل از دو یونیت داخلی و خارجی بوده، که یونیت خارجی دارای کندانسور و یونیت داخلی شامل اواپراتور است.

در تابستان، هوای گرم شده توسط کویل اواپراتور توسط کانال های تعبیه شده، به قسمت های مختلف ساختمان منتقل می شود. ارتباط یونیت داخلی و خارجی داکت اسپلیت نیز توسط لوله های مسی بوده که مبرد مورد نظر مانند گاز فریون در آن جریان دارد.

عملکرد داکت اسپلیت به این صورت است که گاز مبرد در یونیت خارجی به کمک کویل کندانسور و فن قرار گرفته بر روی آن خنک شده و سپس به سمت شیر ​​انبساط هدایت می شود؛ در شیر انبساط نیز فشار مبرد کاسته شده و در نهایت مبردی کم فشار و کم دما برای جذب گرمای محیط وارد یونیت داخلی و کویل اواپراتور می شود.

در یونیت داخلی گرمای هوای اتاق توسط مبرد جذب شده و در نتیجه دمای هوای اتاق کاهش می یابد. این هوای خنک شده توسط فن های یونیت و کانال کشی های هوا به سمت دریچه های خروجی حرکت کرده و بخش های مختلف اتاق را خنک می کند. برای کنترل دمای اتاق نیز معمولا از ترموستات استفاده می شود.

برای استفاده از داکت اسپلیت در زمستان نیز معمولا از یک شیر چند راهه استفاده شده که مسیر حرکت مبرد را تغییر می دهد تا به این ترتیب مبرد مورد نظر در یونیت خارجی گرما را جذب کرده، و از طریق لوله های مسی به یونیت داخلی انتقال دهد.

مزایا و معایب داکت اسپلیت

داکت اسپلیت ها نیز همانند هر سیستم تهویه مطبوع دیگری دارای ویژگی ها و مزایا و معایب خاص خود بوده که برخی از آن ها عبارت است از:

مزایا:

• استفاده از یک یونیت برای کل واحد: از آنجا که نحوه توزیع هوا در این سیستم به کمک کانال کشی است، لذا می توان با کمک یک یونیت داخلی، چندین بخش از قسمت های خانه یا ساختمان را به کمک کانال به یونیت داخلی داکت اسپلیت متصل کرد.
• فیلتراسیون هوا: دستیابی به هوای پاک و عاری از آلودگی از جمله مزیت های یک سیستم تهویه مطبوع به شمار می رود. در داکت اسپلیت ها، می توان با قرار دادن یک فیلتر هوا در ورودی یا خروجی یونیت داخلی، کیفیت هوای داخل را بهبود داد.
• زیبایی ظاهری: از آنجا که یونیت داخلی داکت اسپلیت ها درون سقف کاذب قرار می گیرد، لذا قابل رویت نخواهد بود. از این رو می تواند به زیبایی ظاهری اتاق کمک کند. تنها بخش قابل رویت، دریچه های رفت و برگشت هوا است.
• توزیع یکنواخت هوا: همانطور که بیان شد، در این سیستم برای انتقال هوا از کانال کشی استفاده شده است. بنابراین هوای مورد نظر هر اتاق و بار حرارتی مربوط به آن محاسبه شده و جریان هوای خارج شده از یونیت داخلی به مقدار لازم اتاق ها توزیع می شود. از این رو دمای تمامی اتاق ها با یکدیگر یکسان خواهد بود.
• تامین هوای تازه: در داکت اسپلیت ها می توان علاوه بر استفاده از هوای برگشتی، از هوای تازه نیز استفاده کرد. برای این منظور لازم است تا دریچه ای برای تامین هوای تازه در یونیت داخلی در نظر گرفته شود.

معایب:

• یکسان بودن دمای تمامی اتاق ها: از آن جا که تمامی اتاق ها توسط کانال به یک یونیت مشترک متصل می شوند، لذا شرایط دمایی و کیفیت هوای تمامی اتاق ها یکسان خواهد بود.
• صدای نامطلوب: از آنجا که جریان هوا توسط فن های یونیت داخلی به داخل کانال دمیده می شود، لذا صدای فن نیز از طریق کانال های گالوانیزه به قسمت های مختلف واحد ساختمانی منتقل خواهد شد.
• نصب دشوار: همانطور که بیان شد، سیستم داکت اسپلیت درون سقف کاذب قرار گرفته و نیازمند کانال کشی های زیادی است؛ از این رو فرایند نصب و کانال کشی آن در زیر سقف دشواری های خاص خود را داشته و نصب آن را زمان بر می کند.

کولرگازی یا اسپلیت چیست؟

به طور خلاصه، کولر گازی نیز دستگاه هایی مشابه داکت اسپلیت بوده که قسمت مربوط به کانال کشی آن حذف شده است. از طرفی، از آنجا که فرایند سرمایش در آن به واسطه چرخش گاز مبرد در مسیری بسته صورت می گیرد، به آن کولر گازی گفته می شود.

بیشتر بدانید: مقایسه و تفاوت داکت اسپلیت و چیلر

کولرهای گازی نیز دارای یک یونیت خارجی یا کندانسور، و یک یونیت داخلی یا اواپراتور هستند. این دستگاه ها در دو نوع پنجره ای و اسپلیت عرضه می شوند، که در نوع پنجره ای، فرایند جذب گرمای اتاق و دفع آن به هوای بیرون توسط یک واحد انجام شده، و از آنجا که اغلب این نوع کولرها بر روی پنجره نصب می شود، به آن کولر گازی پنجره ای می گویند.

اما در نوع اسپلیت، یونیت داخلی از خارجی جدا بوده، که یونیت داخلی در داخل ساختمان و معمولا بر روی دیوار، و یونیت خارجی معمولا بر روی پشت بام یا بالکن نصب می شود.

فرایند کار این کولرها بدین گونه است که مبرد مورد نظر در یونیت خارجی و توسط کمپرسور فشرده شده و پس از عبور از کندانسور و کاهش دما، توسط لوله های مسی عایق شده به یونیت داخلی منتقل می شود.

این مبرد پس از عبور از کویل اواپراتور و تبادل غیر مستقیم گرما با هوای داخل اتاق، باعث افزایش دمای مبرد، و کاهش دمای اتاق خواهد شد.

مزایا و معایب کولر گازی

مزایا:

• کندانسور هوا خنک و بدون نیاز به آب؛ قابل نصب در پشت بام یا تراس
• بی صدا بودن و سرعت سرمایش بالا به دلیل سرمایش مستقیم فضای اتاق
• حذف هزینه های مربوط به کانال کشی
• نصب و استفاده آسان از سیستم

معایب:

• قابلیت سرمایش تک زونه و عدم تغییر دما برای سایر اتاق ها
• هزینه مصرف انرژی بالا
• کاهش رطوبت هوا به دلیل ایجاد کندانس

تفاوت های بین داکت اسپلیت و کولر گازی

پس از معرفی سیستم های اسپلیت و داکت اسپلیت و بیان ویژگی های هر یک، می توان به تفاوت های آن ها نسبت به یکدیگر پرداخت. در ادامه به 10 تفاوت آن ها اشاره شده است.

ظرفیت دستگاه

از داکت اسپلیت برای تهویه همزمان چند اتاق استفاده می شود؛ از این رو ظرفیت برودتی آن ها نسبت به کولر گازی بیشتر است. معمولا ظرفیت برودتی رایج داکت اسپلیت ها کمتر از 5 تن تبرید است، اما می توان از دستگاه هایی با ظرفیت حداکثر 8 تن تبرید نیز استفاده کرد.

اما از آنجا که کولر گازی ها تک زونه بوده و برای اتاق های کوچک مناسب هستند، لذا دارای ظرفیت های برودتی کمتری نسبت به داکت اسپلیت ها خواهند بود. از این رو، ظرفیت مورد استفاده آن ها کمتر از 5 تن تبرید است.

بنابراین، در مقایسه اولیه بین اسپلیت و داکت اسپلیت، ظرفیت برودتی داکت اسپلیت ها بیشتر از کولر گازی است.

تولید صدا

یکی از مسائل مهم در انتخاب سیستم تهویه مطبوع، موضوع صدای کارکرد دستگاه است. از آنجا که بیشتر صدای سیستم ناشی از کارکرد کمپرسور است، از این رو کولر گازی های پنجره ای دارای صدای زیادی هستند، چرا که این کولرها به طور کامل بر رو پنجره نصب می گردد.

بیشار بدانید: آیس بانک تهویه مطبوع

اما در سایر کولر گازی ها که یونیت خارجی دورتر از یونیت داخلی است، مشکل صدای کمپرسور منتفی خواهد بود. از این رو این نوع کولر گازی ها دارای سطح صدای پایینی هستند

در داکت اسپلیت ها نیز یونیت خارجی با فاصله زیادی از یونیت داخلی نصب می شوند؛ اما از آنجا که این سیستم ها دارای فن دمنده بوده و هوای تهویه شده از طریق کانال های گالوانیزه به قسمت های مختلف ساختمان تقسیم می شود، لذا صدای فن یونیت داخلی توسط کانال ها در داخل ساختمان منتشر شده، و از این رو می توان سطح صدای بیشتری نسبت به کولر گازی های اسپلیت ایجاد کند. هرچند، برای کاهش این صدا می توان از عایق های صوتی و یا کانال های انعطاف پذیر استفاده کرد.

زیبایی ظاهری

ار تفاوت های دیگر سیستم های داکت اسپلیت و کولر گازی، موضوع زیبایی شناختی و ظاهر سیستم در هنگام بهره برداری است. داکت اسپلیت ها دارای کانال های مخفی در سقف کاذب ساختمان بوده و از دید ساکنین مخفی است. تنها قسمتی که از این سیستم قابل رویت است، دریچه های هوا است.

اما، در طرف مقابل، کولرهای گازی اسپلیت معمولا به صورت دیواری نصب می شوند و در معرض دید خواهند بود. یونیت خارجی آن ها نیز معمولا در تراس یا نمای ساختمان قرار گرفته که باعث ایجاد ظاهری نامناسب می شود. از این رو می توان نتیجه گرفت که داکت اسپلیت ها از نظر ظاهری نسبت به کولر گازی ها دارای ارجحیت هستند.

تنظیم دما

در کولر گازی ها یا اسپلیت ها، از آنجا که هر یونیت داخلی به یک واحد خارجی متصل می شود، لذا با نصب چندین کولر گازی برای اتاق های مختلف، می توان دمای هر اتاق را به صورت مستقل و به دلخواه تنظیم کرده، و یا آن را روشن یا خاموش کرد. اما در سیستم های داکت اسپلیت، هر یونیت خارجی می تواند چندین یویت داخلی را پشتیبانی کند.

از طرفی هوای استخراج شده از یونیت داخلی توسط کانال کشی بین سایر اتاق ها تقسیم می شود که باعث می شود تا کل اتاق ها شرایط دمایی یکسانی داشته باشند.

از این رو نمی توان در سیستم داکت اسپلیت دمای هر اتاق را به صورت مجزا تغییر دارد. هر چند امکان نصب ترمینال باکس برای تقسیم بهتر هوای خروجی از داکت اسپلیت وجود دارد.

اما با این وجود نیز تنها میزان دبی هوای ورودی به اتاق ها تغییر کرده و شرایط دمایی ثابت خواهد بود. از این رو، از داکت اسپلیت در مواردی که ساختمان مورد نظر از بخش های مختلف (اتاق ها و سالن های متفاوت) تشکیل نشده، و یا شرایط دمایی آن ها یکسان باشد، استفاده می شود.

نحوه نصب

از آنجا که داکت اسپلیت ها نیازمند کانال کشی بوده و در زیر سقف اصلی ساختمان نصب می شوند، لذا فرایند نصب و راه اندازی این سیستم دشوارتر از کولر گازی ها است.

همچنین عملیات کانال کشی آن ها نیز اجرای این سیستم را دشوارتر کرده است؛ اما در طرف مقابل، نصب کولر گازی بسیار آسان تر بوده و زمان کمتری برای آن صرف می شود.

همچنین، در مکان هایی که سقف کاذب وجود نداشته، و یا فضای کافی برای قرار دادن یونیت ها موجود نباشد، استفاده از کولر گازی یا اسپلیت بهتر است.

قابلیت استفاده برای گرمایش

در هر دو سیستم اسپلیت و داکت اسپلیت، می توان از یک شیر چند راهه برای تغییر جهت چرخش مبرد در سیکل تبرید استفاده کرد. بدین ترتیب در فصل سرما، می توان از یونیت داخلی به عنوان کویل گرمایشی و از یونیت خارجی به عنوان کویل سرمایشی استفاده کرد.

اما از آنجا که این سیستم ها اصولا برای سرمایش طراحی شده اند، در حالت گرمایش بازدهی مناسب نداشته و مصرف انرژی آن ها افزایش می یابد.

از طرفی به دلیل سرد شدن یونیت خارجی در فصل سرما، احتمال یخ زدن و آسیب دیدن آن وجود خواهد داشت. اما در داکت اسپلیت ها قابلیت اضافه کردن کویل آب گرم به یونیت داخلی وجود دارد.

با انجام این کار، آب گرم از موتورخانه یا پکیج های گرمایشی به کویل آب گرم منتقل شده، و در نتیجه این سیستم عملیات گرمایش را مشابه سیستم فن کویل انجام می دهند.

بنابراین با نصب کویل آب گرم در داکت اسپلیت می توان از آن برای گرمایش استفاده کرد، در حالیکه کولرگازی ها و اسپلیت ها در زمینه گرمایشی ضعیف بوده و دارای محدودیت هستند.

حداکثر فاصله بین یونیت داخلی و خارجی

یکی از نکات قابل توجه در اسپلیت ها و داکت اسپلیت ها، فاصله بین یونیت داخلی و خارجی است. از آنجا که در این سیستم ها مبرد بین این دو یونیت در ارتباط است، لذا دور کردن بیش از حد یونیت ها از یکدیگر باعث تبادل حرارتی مبرد با محیط بیرون شده و در نهایت علاوه بر افزایش فشار بر روی کمپرسور، ظرفیت حرارتی و بازدهی سیستم کاهش می یابد.

همچنین بخوانید: نکات طلایی نگهداری کمپرسور

برای جلوگیری از این موضوع توصیه می شود که لوله های مبرد به خوبی عایق بندی شده و فاصله مجاز بین یونیت ها حفظ شود. این فاصله برای اسپلیت ها حداکثر 15 متر، و برای داکت اسپلیت ها 180 متر، و حداکثر فاصله عمودی بین آن ها 30 متر است. از این رو داکت اسپلیت ها نسبت به کولر گازی ها دارای ارجحیت هستند.

هزینه اولیه و راه اندازی

برای خرید، نصب و راه اندازی داکت اسپلیت نیاز به صرف هزینه های زیادی است که از جمله مهم ترین آن ها می توان به هزینه خود دستگاه، کانال کشی، سقف کاذب، و سایر هزینه های مربوطه اشاره کرد.

اما کولر گازی ها به دلیل عدم وجود کانال کشی و سقف کاذب، دارای هزینه های نصب و راه اندازی کمتری بوده و به طور کلی قیمت تمام شده آن کمتر از داکت اسپلیت خواهد بود.

بازدهی و هزینه مصرف انرژی

یکی دیگر از تفاوت های بین داکت اسپلیت و کولر گازی، بازدهی و مصرف انرژی آن ها است. داکت اسپلیت ها به واسطه بازدهی بالاتر خود، دارای مصرف برق کمتری بوده و اهمیت این موضوع هنگام تهویه سالن های بزرگ دو چندان می شود.

اما در صورتی که تنها نیاز به سرمایش اتاق های کوچک و مجزا باشد، می توان سیستم کولر گازی را در اولویت قرار داد.

هزینه تعمیر و نگهداری

تمامی سیستم های تهویه مطبوع باید به صورت سالیانه تحت بازرسی فنی قرار گیرند تا در صورت وجود هرگونه خرابی یا نقص در قطعات، تعمیر یا تعویض شوند؛ این موضوع باعث افزایش عمر سیستم و کارکرد بهتر آن خواهد شد.

همچنین، توصیه می شود تا فیلترهای هوا هر سال دو بار تعویض شوند تا کیفیت هوای خروجی از سیستم در حالت بهینه خود باشد. فرایند سرویس، تعمیر و نگهداری داکت اسپلیت ها پیچیده تر و گسترده تر از کولر گازی بوده و نیازمند تکنسین های با تجربه در این حوزه است. از این رو فرایند تعمیر و نگهداری داکت اسپلیت ها دارای هزینه بیشتر و نیاز به تخصص است.

جمع بندی

سیستم های داکت اسپلیت و کولر گازی یا اسپلیت از سیستم های تهویه مطبوعی بوده که اساسا جهت ایجاد سرمایش مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله تفاوت های اصلی این سیستم ها می توان به ظرفیت آن ها، سطح تولید صدا، زیبایی ظاهری، شرایط نصب دستگاه، تنظیم دما، قابلیت ایجاد گرمایش، هزینه های مربوط به راه اندازی، تعمیر و نگهداری، و مصرفی انرژی آن ها اشاره کرد.

برای دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید با کارشناسان مجموعه فراسرد تماس حاصل فرمایید.