سردخانه ها را می توان بر اساس دمای کاری آن ها تقسیم بندی کرد. یکی از این سردخانه ها نوع بالای صفر بوده که با دمایی بیشتر از دمای انجماد محصولات کار کرده و برای نگهداری مواردی همچون مواد غذایی و محصولات کشاورزی مناسب است. در ادامه مطلب به نحوه استفاده صحیح از این سردخانه بالای صفر پرداخته شده است.
استفاده صحیح از سردخانه های بالای صفر
برای نگهداری مواد غذایی و جلوگیری از فساد و خرابی آن ها لازم است تا دمای آن ها را کاهش داد. این موضوع باعث توقف یا کاهش رشد باکتری ها و میکرو ارگانیسم ها می شود تا مدت زمان نگهداری محصول افزایش یابد.
در برخی موارد نیز برای اطمینان از توقف میکرو ارگانیسم ها از پرتوهای فرا بنفش یا ترکیبات ضد قارچ و ضد باکتری نیز استفاده می گردد. همچنین این کاهش دما باعث جلوگیری از فساد شیمیایی و تغییر رنگ میوهها شده و به طور کلی باعث افزایش عمر ماندگاری آن ها خواهد شد.
برای استفاده از سردخانه های بالای صفر لازم است تا مراحل زیر (خصوصا برای مواد غذایی و کشاورزی) جهت نگهداری صحیح محصولات انجام شود:
استفاده از محصولات سالم
برای وارد کردن محصولاتی همچون میوه و سبزیجات باید از سلامت آن ها و عاری از هر گونه خرابی، فساد و غیره اطمینان حاصل شود. در صورتی که از محصولات خراب یا میوه های له شده در سردخانه استفاده شود، می تواند باعث خرابی سایر محصولات و کاهش عمر آن ها نیز شود. از این رو لازم است تا قبل از وارد کردن محصولات به سردخانه، از سلامت آن ها مطمئن شد.
مرتب سازی
مرتب سازی و طبقه بندی به عنوان یکی از عملیات ضروری و مهم برای محصولات، خصوصا میوه ها و سبزیجات قبل از قرار دادن در سردخانه محسوب می شود. مرتب سازی و طبقه بندی باعث می شود تا علاوه بر ایجاد نظم در انبار، گردش هوا و تهویه بین محصولات به شکل بهتری انجام گیرد.
سرد کردن اولیه
سرد کردن اولیه به معنی کاهش دمای محصول قبل از انبار کردن در سردخانه است. برای این منظور معمولا یک راهرو در بین سالن های سرد ایجاد شده تا این فرایند را انجام دهد.
در این مرحله، معمولا دما تا حدود ۵ الی ۱۰ درجه سانتی گراد سرد می شود. البته این دما به نوع سردخانه و محصول مورد نظر بستگی داشته و می تواند متغیر باشد.
واکس
اصطلاح واکس گذاری یکی از عملیات های مورد استفاده برای افزایش طول عمر محصولاتی مانند میوه ها در سردخانه بالای صفر است. در این روش، سطح خارجی محصول با یک لایه نازک از نوعی روغن خوراکی پوشانده می شود.
بیشتر بدانید : قیمت سردخانه میوه و شرایط نگهداری میوه در سردخانه
این موضوع باعث می شود تا امکان رشد کپک و قارچ کاهش یافته و از تبخیر رطوبت و خشکی محصول نیز جلوگیری شود. بنابراین رطوبت داخلی محصول حفظ شده و از پلاسیدگی و فساد آن جلوگیری می شود.
بسته بندی محصولات
آخرین مرحله برای نگهداری محصولات در سردخانه، فرایند بسته بندی آن ها است. برای این منظور می توان از روش های متنوع استفاده کرده و مدت زمان نگهداری، نوع نگهداری و غیره نیز مطابق با نوع محصول خواهد بود. نکته مهم هنگام بسته بندی و انبار کردن محصولات، در نظر گرفتن گردش هوای مناسب بین آن ها و عدم اعمال فشار محصولات بر یکدیگر است.
حفظ دما و رطوبت متعادل
از دیگر موارد مهم در استفاده از سردخانه ها، حفظ شرایط ایده آل و متناسب با محصولات است. از این رو لازم است تا تمهیداتی اندیشیده شود تا دما، رطوبت، و گردش هوا به صورت یکنواخت در تمام سردخانه توزیع شود. همچنین میزان ورود و خروج محصولات در طول روز یا ماه طبق برنامه انجام شود، تا از باز و بسته شدن بیش از حد درب سردخانه جلوگیری شود.
همچنین لازم است تا در فواصل زمانی مشخص نسبت به تمیزکاری درون اتاقک سردخانه، و همچنین بازرسی های فنی از تجهیزات مکانیکی و برودتی سردخانه انجام گیرد، تا در مواقع لزوم قطعات مورد نظر تعمیر یا تعویض گردد.
نکات تکمیلی
برای نگهداری محصولاتی همچون میوه ها و سبزیجات در سردخانه بالای صفر باید به یک سری نکات دیگر نیز توجه شود. برخی از این موارد در ادامه بیان شده اند، که تبعیت از آن ها منجر به نگهداری طولانی مدت محصولات و جلوگیری از فساد و خرابی آن ها می شود.
1) خودداری از انبارکردن دو نوع محصول مختلف در یک اتاقک.
2) قرارگیری صحیح بسته های و پالت ها نسبت به دیوارهای جانبی و همچنین فاصله داشتن از یکدیگر.
4) کنترل مداوم کیفیت محصول در طول نگهداری در سردخانه.
5) رعایت بهداشت و نظافت اتاقک سردخانه جهت جلوگیری از رشد میکرو ارگانیسم ها
علاوه بر موارد فوق، استفاده صحیح از سیستم دیفراست اواپراتور می تواند عملکرد سردخانه را بهبود دهد. هوای عبوری از روی کویل اواپراتور، با برخورد به سطوح سرد آن به نقطه شبنم رسیده و رطوبت هوا تبدیل به یخ و برفک می شود.
این موضوع باعث افت عملکرد سردخانه و افزایش هزینه های برق مصرفی می شود. برای رفع این مشکل از سیستم دیفراست استفاده می گردد، که با تغییر جهت سیکل برودتی (یا استفاده از المنت های حرارتی) باعث گرم شدن اواپراتور و ذوب شدن برفک و یخ آن می شود.
کاربرد سردخانه های بالای صفر
از سردخانههای بالای صفر در صنایع مختلفی مانند صنایع غذایی، کشاورزی، شیمیایی و دارویی استفاده میگردد. اما به طور کلی عمده استفاده از آن در صنعت مواد غذایی و برای نگهداری میوهها، سبزیجات، لبنیات و غیره است. شما میتوانید برای آگاهی بیشتر در مورد سردخانه دارویی بیشتر بدانید.
در صنعت کشاورزی نیز برای نگهداری محصولاتی همچون سیب، خیار، گوجه فرنگی و غیره استفاده گردیده و به کشاورزان کمک میکند تا محصولات خود را مدت زمان بیشتری نگهداری کنند.
در صنعت دارویی نیز از سردخانه های بالای صفر برای نگهداری داروها و واکسن های حساس به گرما استفاده می شود. این سردخانه ها به شرکت های داروسازی کمک می کنند تا داروها را در شرایط مناسب نگهداری کرده و کیفیت و اثربخشی آن ها را حفظ کنند.
در صنعت شیمیایی هم برای نگهداری از مواد حساس به دما مانند پلاستیک ها، رنگ ها و مواد اولیه صنایع شیمیایی از سردخانه های بالای صفر استفاده می شود. این سردخانه ها به شرکت های تولید کننده مواد شیمیایی کمک می کند تا محصولات خود را در شرایط ایده آل نگهداری کرده و کیفیت آن ها را حفظ کنند.
| مواد | دما | رطوبت |
| سیب | 5 -0 | 90 – 80 |
| پرتقال | 5 -0 | 90 – 85 |
| هلو | 2 – 0 | 85 – 80 |
| گوجه فرنگی | 10 – 6 | 90 – 85 |
| لبنیات | 5 – 0 | 80 – 60 |
| خشکبار | 10 – 0 | 75 – 65 |
| لیمو ترش | 13- 10 | 90 – 80 |
شرایط نگهداری برخی از محصولات در این سردخانه ها در جدول فوق لحاظ شده است. بنابراین، سردخانه های بالای صفر نقش مهمی در حفظ کیفیت و طول عمر محصولات صنایع مختلف داشته، و به شرکت ها و حوزه های مختلف کمک می کند تا مواد خود را در مدت طولانی تر نگهداری کرده و بازاریابی و توزیع بهتری داشته باشند.
نتیجه گیری
سردخانه های بالای صفر از جمله سردخانه هایی بوده که در بسیاری از صنایع همچون مواد غذایی، لبنیاتی، کشاورزی، دارویی، شیمیایی، و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
برای این منظور لازم است تا شرایط صحیح استفاده از این سردخانه ها مشخص باشد. از موارد مهم در این حوزه می توان به پیش سرمایش محصول، مرتب سازی و طبقه بندی آن ها، سلامت محصولات، واکس زدن میوه ها و سبزیجات، بسته بندی صحیح، و همچنین بازرسی مرتب و منظم از سردخانه و سیستم برودتی آن اشاره کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید توسط شماره تلفن 66903810-021 با کارشناسان مجموعه فراسرد تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
موارد مهم در استفاده از سردخانه های بالای صفر چیست؟
پیش سرمایش محصولات، مرتب سازی و طبقه بندی آن ها، استفاده از محصولات سالم و عاری از خرابی بخشی از این موارد است.
از سردخانه بالای صفر در چه صنایعی استفاده می شود؟
صنایعی همچون صنعت مواد غذایی، کشاورزی، دارویی، شیمیایی، و غیره از جمله کاربردهای این سردخانه ها است.
یک پاسخ
بسیار عالی و مفید