در انتخاب بهترین دستگاه تهویه مطبوع برای اقلیم های گرم و خشک باید به نکانی توجه کرد که در ادامه به بررسی تمامی آن ها پرداخته ایم و با دانستن این نکات قطعا بهترین دستگاه تهویه مطبوع برای اقلیم های گرم و خشک را انتحاب می کنید.
سیستم های تهویه مطبوع دارای تنوع زیادی بوده که اغلب بر اساس سیکل های تبرید و یا تبخیری کار می کنند. انتخاب صحیح این سیستم ها بستگی زیادی به شرایط آب و هوایی منطقه دارد.
در ادامه مطلب به تفاوت های اقلیم های خشک و مرطوب و دستگاه های مناسب در هوای خشک پرداخته شده است.
دستگاه تهویه مطبوع چیست؟
دستگاه تهویه مطبوع تجهیزی برای دستیابی به شرایط آسایش افراد است. شرایط آسایش شامل کیفیت مناسب هوا، دما و رطوبت مطلوب و فشار مناسب است. برای این منظور لازم است تا دستگاه های تهویه مطبوع با توجه به استانداردهای مربوطه خصوصا استاندارد ASHRAE طراحی و تولید شوند.
بیشتر بخوانید: چیلر تهویه مطبوع
سیستم های تهویه مطبوع را می توان با رویکردهای مختلفی دسته بندی کرد. از نظر کاربرد، شامل سیستم مرکزی، مجزا یا ترکیبی هستند. سیستم های مرکزی شامل چیلر و فن کویل برای سرمایش و موتورخانه گرمایشی است.
در سیستم های مجزا نیز از کولر آبی یا اسپلیت دیواری به همراه پکیج دیواری مستقل و رادیاتور استفاده می گردد. سیستم های ترکیبی شامل موتورخانه گرمایشی مرکزی به همراه رادیاتورها یا کویل برای گرمایش، و سیستم اسپلیت دیواری، داکت اسپلیت یا کولر آبی برای سرمایش هستند.
از نظر مصرف انرژی نیز می توان سیستم های تهویه مطبوع با هدف خنک سازی را به دو دسته سیستم های تمام برقی مانند چیلرهای تراکمی، اسپلیت کانالی و VRF، و سیستم های ترکیبی گاز و برق مانند چیلرهای جذبی و پمپ های حرارتی گازی تقسیم بندی کرد.
همچنین، سیستم های خنک سازی تبریدی دارای واحد کندانسور یا چگالنده بوده که از این منظر نیز می توان آن ها را به کندانسورهای آب خنک و هوا خنک تقسیم بندی کرد. در نوع آب خنک معمولا نیاز به یک برج خنک کن بوده تا مصرف آب کاهش یابد؛ در حالی که کندانسورهای هوا خنک بی نیاز از آب خنک کننده هستند.
یکی از دیدگاه های مهم تقسیم بندی سیستم های تهویه مطبوع نیز بر اساس سیال خنک کننده آن ها است. بر این اساس سیال مورد نظر را می توان به سه دسته تمام آب، تمام هوا و سیستم ترکیبی تقسیم کرد.
در سیستم های تمام آب، وظیفه انتقال حرارت به واحدها مستقیما بر عهده آب بوده، در حالی که در سیستم های تمام هوا، دمای هوا توسط مبرد کاهش یافته و همین هوا وظیفه تامین برودت را بر عهده خواهد داشت. در سیستم های ترکیبی نیز از هر دو روش به طور همزمان استفاده می شود.
بیشتر بدانید: تهویه مطبوع چیست | انواع و کاربرد
بهترین دستگاه های تهویه مطبوع اقلیم گرم و خشک
در محیط های گرم و خشک، علاوه بر کاهش دما، باید رطوبت کافی نیز تامین شود. یکی از روش های رایج تعیین بهترین دستگاه تهویه مطبوع برای اقلیم گرم و خشک، استفاده از سیستم های تبخیری است.
در این گونه سیستم ها، با دریافت حرارت از آب و تبخیر آن، رطوبت هوا افزایش یافته و شرایط مناسب تری برای افراد ایجاد می شود. در ادامه، مهم ترین دستگاه ها و ویژگی های آن ها برای اقلیم گرم و خشک معرفی شده است.
دستگاه هواساز یا ایرواشر
هواساز یا ایرواشر دستگاهی نسبتا بزرگ بوده و به عنوان یک دستگاه تهویه مطبوع کامل شناخته می شود که می تواند علاوه بر تنظیم دما، رطوبت و کیفیت هوا را نیز بهبود دهد.
همچنین ببینید: دستگاه هواساز و کاربرد انواع آن
در مناطق گرم و خشک لازم است تا یک مرحله رطوبت زنی در دستگاه هواساز در نظر گرفته شود تا با توجه به رطوبت محیط و رطوبت مورد نیاز، حجم آب مشخصی از نازل های مربوطه در دستگاه پاشیده شده و رطوبت هوای خروجی را افزایش دهد.
پاشش آب به هوا علاوه بر افزایش رطوبت منجر به کاهش دما نیز می شود، که این موضوع نیز برای نواحی گرم یک مزیت محسوب می شود. بنابراین دستگاه هواساز یا ایرواشر یک دستگاه بسیار مناسب در نواحی گرم و خشک به شمار می رود.
با توجه ابعاد و تجهیزات قرار گرفته در این دستگاه و هزینه های مربوطه، معمولا از ایرواشرها در فضاهای بزرگ استفاده می شود تا دارای صرفه اقتصادی باشد.

کولر آبی و زنت
کولر آبی و یا کولرهای تبخیری صنعتی (زنت) از جمله دستگاه های تبخیری بوده که باعث تماس مستقیم هوا و آب و انتقال حرارت بین آن ها می شود. در اقلیم های گرم و خشک، هوا ظرفیت جذب رطوبت بیشتری داشته و از این رو آب به راحتی تبخیر شده و باعث افزایش رطوبت هوا می گردد.
سیستم کولر آبی به دلیل سادگی اجزا و عملکرد آن، یکی از روش های مناسب خنک سازی و افزایش رطوبت در کاربری های به نسبت کوچک به شمار رفته که دارای استهلاک پایین و هزینه تعمیر نگهداری اندکی است.

دستگاه اکونوپک
اکونوپک که مخفف economy package می باشد، نوعی سیستم تهویه مطبوع مشابه ایرواشرها بوده که با استفاده از پاشش آب، باعث افزایش رطوبت می شود. این سیستم علاوه بر تامین سرمایش، قادر است گرمایش را نیز برای ساختمان فراهم کند.
تفاوت این سیستم با هواساز، نیز در همین قسمت می باشد. در هواسازها برای ایجاد گرمایش، از کویل گرمایشی استفاده شده، در حالی که در اکونوپک از یک مشعل استفاده می شود.
بیشتر بدانید: معرفی بهترین روش های کنترل دستگاه هواساز
به طور کلی، اکونوپک، ایرواشر و زنت کاربردهای خانگی نداشته و اغلب در سالن های بزرگ، سوله های صنعتی و مراکز تجاری مورد استفاده قرار می گیرند. در طرف مقابل، کولرهای آبی دارای کاربری خانگی هستند.

دستگاه های تهویه مرکزی
سیستمهای تهویه مطبوع مرکزی برای خنکسازی فضاهای بزرگ مانند خانهها، دفاتر و ساختمانهای تجاری طراحی شدهاند و بهویژه در اقلیمهای گرم و خشک بسیار مؤثر هستند. این سیستمها با استفاده از شبکهای از کانالها، هوای خنک را بهصورت یکنواخت در سراسر ساختمان توزیع میکنند.
اجزای اصلی سیستم مرکزی شامل کمپرسور (افزایش فشار مبرد)، کندانسور (دفع گرما به هوای بیرون)، شیر انبساط (کاهش فشار مبرد)، اواپراتور (جذب گرمای هوا) و کانالهای توزیع هوا است.
مزایای این سیستمها عبارتند از:
بهرهوری بالا، بهویژه در مدلهای با EER بالا
سازگاری با ترموستات هوشمند برای کنترل دقیق دما و صرفهجویی در انرژی
فیلترهای پیشرفته و کنترل رطوبت برای بهبود کیفیت هوای داخلی
اگرچه این سیستمها سرمایش یکنواخت و عملکرد قابل اتکایی دارند، هزینه نصب اولیه آنها بالا است و نیاز به زیرساخت کانالکشی دارند که میتواند پیچیده و پرهزینه باشد.
دستگاه های تهویه اسپلیت
دستگاههای اسپلیت از یک واحد داخلی (شامل اواپراتور و فن) و یک واحد خارجی (حاوی کمپرسور و کندانسور) تشکیل شدهاند که از طریق لولههای مبرد به هم متصل هستند. این سیستمها برای خنکسازی اتاقهای مجزا مانند اتاق خواب، نشیمن یا دفاتر کوچک مناسباند.
بیشتر بخوانید: اسپلیت چیست
ویژگیهای اصلی:
عملکرد بیصدا به دلیل قرارگیری کمپرسور در خارج
نصب آسان بدون نیاز به کانالکشی گسترده
بهرهگیری از فناوری اینورتر برای تنظیم هوشمند سرعت کمپرسور و کاهش مصرف انرژی
مناسب برای سرمایش هدفمند و مقرونبهصرفه در فضاهای کوچک
با وجود مزایای بالا، این سیستمها برای فضاهای بزرگ مناسب نیستند و در صورت نیاز به پوشش چند اتاق، استفاده از چندین واحد مجزا لازم است که میتواند هزینهها را افزایش دهد.
دستگاه های تهویه داکت اسپلیت
سیستم های تهویه هوای داکت اسپلیت ترکیبی از ویژگی های سیستم های داکتی و اسپلیتی هستند. این سیستم شامل یک واحد خارجی (کمپرسور و کندانسور) و یک واحد داخلی (اواپراتور و فن هوا) می باشد. واحد داخلی از طریق لوله های مبرد و کابل های الکتریکی به واحد خارجی متصل است. این سیستم از طریق شبکه ای از کانال ها و دریچه ها، هوای تهویه شده را در سقف شما توزیع می کند و سرمایش و گرمایش کل خانه را فراهم می کند و دمای یکنواختی را در هر اتاق ارائه می دهد.
سیستم های داکت اسپیلیت می توانند به مناطق مختلف تقسیم شوند، که به شما امکان می دهد دما را در قسمت های مختلف خانه کنترل کنید. این ویژگی می تواند با خنک کردن یا گرم کردن اتاق های مورد استفاده، به صرفه جویی در انرژی کمک کند. علاوه بر این، سیستم های داکتی به طور کلی کم صدا تر از سیستم های اسپلیتی هستند زیرا واحد داخلی دور از مناطق زندگی قرار دارد.
با این حال، نصب یک سیستم داکت اسپیلیت می تواند پیچیده تر و زمان برتر از یک سیستم اسپلیت استاندارد باشد، به خصوص اگر خانه شما قبلاً دارای کانال نباشد.
همچنین بخوانید: داکت اسپلیت و طرز کار آن
چیلر به همراه فن کویل
سیستمهای چیلر با فن کویل از گزینههای کارآمد برای تهویه مطبوع در اقلیمهای گرم و خشک محسوب میشوند. در این سیستم، چیلر بیرونی آب را از طریق سیکل تبرید خنک میکند و از طریق لولهکشی به فن کویلهای داخلی منتقل میسازد.
هر فن کویل شامل یک مبدل حرارتی و فن است که با عبور جریان هوا از روی سطح سرد مبدل، هوای خنک را در فضا پخش میکند. در فصول سرد، چیلر میتواند آب گرم تولید کرده و برای گرمایش مورد استفاده قرار گیرد.
از مزایای این سیستم میتوان به راندمان انرژی بالا، امکان کنترل دمای مستقل در هر فضا و مناسب بودن برای ساختمانهای بزرگ مسکونی و تجاری اشاره کرد. با این حال، هزینه اولیه نصب بالاست و نیاز به نگهداری منظم، مانند تمیز کردن فیلترها و بررسی سطح مبرد، وجود دارد.
دستگاه های تهویه قابل حمل
دستگاههای تهویه قابل حمل، واحدهایی مستقل هستند که بهراحتی میتوان آنها را بین اتاقها جابجا کرد. این دستگاهها از طریق یک شلنگ متصل به پنجره یا دهانه دیوار، هوای گرم و رطوبت را به بیرون منتقل میکنند. برخی مدلها از سرمایش تبخیری بهره میبرند که در آن هوا با عبور از پد مرطوب خنک میشود.
ویژگیهای کلیدی:
نصب آسان بدون نیاز به زیرساخت ثابت
قابلیت جابجایی سریع بین اتاقها
مناسب برای استفاده موقت در فضاهای کوچک
محدودیتها:
بازدهی پایینتر نسبت به سیستمهای ثابت
سر و صدای بیشتر و اشغال فضای کف
ظرفیت سرمایشی محدود برای فضاهای بزرگ

دستگاه های تهویه پنجره ای
دستگاههای تهویه پنجرهای واحدهایی فشرده هستند که درون قاب پنجره یا دهانهای در دیوار نصب میشوند و برای خنکسازی اتاقهای تکی طراحی شدهاند. این سیستم شامل اواپراتور برای جذب گرما از هوای داخلی و کندانسور برای دفع آن به بیرون است. فن داخلی هوا را از روی کویل سرد عبور داده و آن را در فضای اتاق توزیع میکند.
مزایای این دستگاهها شامل قیمت اولیه پایین، نصب آسان، صرفهجویی در فضا و راندمان انرژی مناسب در مدلهای جدید است. این ویژگیها آن را گزینهای مناسب برای اتاقهای کوچک، خوابگاهها و کاربرانی با بودجه محدود کرده است.
با این حال، این سیستمها ممکن است دید پنجره را محدود کنند، برای فضاهای بزرگ ناکافی باشند و به محل نصب مناسب نیاز داشته باشند.

تفاوت تهویه مناطق گرم و خشک و گرم و مرطوب
تهویه مناطقی با اقلیم گرم و خشک با نواحی مرطوب دارای یک تفاوت اصلی است. این تفاوت در مقدار رطوبت موجود در هوا نهفته می باشد؛ به طوری که نواحی خشک که رطوبت کمتری دارند، برای دستیابی به شرایط آسایش افراد نیاز به رطوبت زنی داشته، در حالی که نواحی مرطوب نیازمند رطوبت گیری هستند.
از طرفی دیگر، در فصل گرما که نیاز به سرمایش است، در صورت استفاده از سیستم های تبریدی به صورت مستقیم (مانند کولر گازی) هرچند دمای هوا کاهش می یابد، اما رطوبت هوا نیز کم خواهد شد. شما میتوانید در صورت علاقع مندی مقاله تفاوت داکت اسپلیت و کولرگازی را بخوانید.
این موضوع در مناطق گرم و خشک یک نقطه ضعف، و در مناطق مرطوب یک مزیت محسوب می شود. از این رو لازم است تا سیستم تهویه مطبوع را با توجه به اقلیم مورد نظر انتخاب نمود. در بخش بعدی دستگاه های مناسب برای اقلیم گرم و خشک معرفی شده اند.
سوالات متداول
سیستم تهویه مطبوع چیست؟
سیستم تهویه مطبوع سیتسمی برای ایجاد شرایط آسایش افراد از نظر دما، رطوبت، کیفیت هوا و فشار هوا است.
انواع سیستم های تهویه مطبوع کدام است؟
می توان آن ها را به سه دسته تمام آب، تمام هوا، و سیستم ترکیبی آب و هوا تقسیم بندی کرد.
دستگاه های تهویه مطبوع مناسب در هوای گرم و خشک چیست؟
توصیه می شود که در اقلیم گرم و خشک از هواسازها، کولرهای آبی، زنت ها و اکونوپک ها استفاده گردد،






