از سردخانه ثابت اغلب برای نگهداری محصولات فاسد شدنی و حفظ کیفیت آن ها استفاده شده که به صورت مجزا و یا به صورت بخشی از یک ساختمان بزرگتر مانند رستوران ها و هتل ها ساخته می شوند.
سردخانه‌ها دارای سیستم های خنک کننده و تبرید قدرتمندی بوده، چرا که حفظ کیفیت مواد مورد نظر دارای اهمیت زیادی است. با توجه به تغییرات فصلی و نوسانات در تقاضا و عرضه محصولات، سردخانه ها به عنوان مراکز نگهداری و توزیع استراتژیک استفاده می شوند.
بنابراین به کمک سردخانه ها این امکان فراهم می شود که محصولات مورد نظر در زمان هایی که میزان تولید بالاست، ذخیره و در زمان هایی که تولید کاهش می یابد، عرضه شوند.
بنابراین سردخانه ها به کشاورزان، تولیدکنندگان و تجارت های مربوطه این امکان را می دهد که محصولات خود را به شیوه ای صحیح نگهداری کرده و از هدر رفت آن ها جلوگیری کنند، و نهایتا می توان علاوه بر تامین نیاز جامعه و خریداران، سودآوری تولید کنندگان را نیز حفظ کرد.
سردخانه ثابت و اهمیت استفاده از آن در صنایع غذایی
سردخانه ثابت، طراحی سردخانه ثابت به شیوه ای انجام می شود که تجهیزات سرمایشی در یک اتاقک که کاملاً عایق کاری شده نصب می شود. سردخانه ثابت معمولاً در رستوران ها، فروشگاه ها، هتل ها، کارگاه های تولیدی کوچک و … مورد استفاده قرار می گیرد.
سردخانه های با دمای بالای صفر درجه که منجر به یخ زدگی آب نمی شود برای میوه و تره بارو … استفاده می شود و سرخانه های زیر صفر درجه برای مواد پروتئینی و گوشت به کارمی رود. سرد خانه ثابت یکی از تجهیزات بسیار پرکاربرد در صنایع غذایی است.
سردخانه ثابت و مزیت آن برای نگه داری بلند مدت و کوتاه مدت مواد غذایی
سردخانه ثابت یکی از پرکاربردترین سردخانه‌ها در صنعت و بازار است. امروزه که صنایع غذایی بسیار پرکار بوده و رقابت بین تولید کنندگان بسیار زیاد است، تمامی تولید کنندگان نیاز دارند مواد غذایی با کیفیت و سالمی را به دست مشتری برسانند بنابراین یکی از مهم ترین تجهیزاتی که نیاز دارند سردخانه‌های ثابت است.
همچنین بخوانید: دما و رطوبت سردخانه+ توضیحات کامل و نکات
در زمان انتخاب یک سردخانه باید مزایا و معایب این نوع سردخانه را کاملاً بررسی کنند که این مزایا و معایب عبارتند از:
مزایا:
– ساختمان و چارچوب سردخانه ثابت بسیار مستحکم و مقاوم است.
– امکان ساخت این نوع سردخانه در وزن های بالا
– قابلیت نصب یونیت به صورت جدا از بدنه سردخانه
– قابلیت نصب طبقات سنگین در سردخانه
معایب:
– مشکل جابجا کردن در زمان ایجاد هرگونه ایراد
– در صورت نیاز به جا به جایی، هزینه زیادی را باید متقبل شد.
– زیر ساخت بتنی برای سردخانه هایی با وزن بالا
اجزاء مورد استفاده در سردخانه ثابت
- کمپرسور: کمپرسور، گاز را متراکم می کند و بالاترین فشار گاز در سردخانه را ایجاد می کند و حرارت گاز افزایش می یابد.
- کندانسور: کاهش دمای گاز متراکم شده به وسیله کمپرسور را بر عهده دارد.
- اواپراتور: اواپراتورها خنک کننده هایی هستند که گرما را از درون اتاق مربوط به سردخانه می گیرند.
انواع سردخانه ثابت
سردخانه‌های ثابت در دو نوع در بازار موجود هستند. یک مدل از این سردخانه ها، سردخانه ثابت کوتاه مدت و یکی دیگر از این سردخانه‌ها، سردخانه‌های بلند مدت هستند.
این دو نوع تفاوت هایی با یک دیگر دارند و بسته به تفاوت ها، کاربرد های مختلفی نیز دارند. تفاوت اصلی بین سردخانه ثابت کوتاه مدت و سردخانه‌های ثابت بلند مدت در میزان دمای این سرد خانه و نوع محصولاتی است که باید در آن نگه داری شود.
دمای سردخانه‌های ثابت کوتاه مدت معمولاً عددی بین 0 تا 4 درجه سانتی گراد است و این دما به گونه ای تنظیم می شود که در بالا نقطه انجماد آب قرار می گیرد و این برای مواد غذایی که توسط بلورهای یخ ایجاد شده و اگر در دمای فریزر قرار بگیرند باعث از بین رفتن مولکول های این مواد شده، کاربرد دارد.
این مواد شامل موادی مانند میوه، تره بار و محصولات لبنی است و باعث می شود این مواد با کیفیت بالاتری به دست مشتری برسد. سردخانه ثابت بلند مدت معمولاً تا منفی12 تا منفی 32 درجه امکان کاهش دما دارد و این دما برای بعضی مواد مناسب نیست و موجب پایین آمدن کیفیت آن می شود و در حالی که بعضی مواد مانند مواد پروتئینی و گوشت باید در این دما نگه داری شوند. شما میتوانید درباره سردخانه گوشت منجمد و احداث سردخانه فرآوردهای پروتئینی بیشتر بخوانید.
به بیانی دیگر می توان سردخانه های ثابت را به دو نوع زیر صفر و بالای صفر طراحی و تولید کرد. همچنین از این سردخانه ها برای نگهداری میوه، خرما، گوشت، مرغ، ماهی، بستنی، و غیره در ظرفیت های بالا استفاده می شود.
سردخانه های ثابت زیر صفر را می توان در رستوران ها، هتل ها، قصابی ها، و… مورد استفاده قرار داد. سردخانه های بالای صفر نیز اغلب برای نگهداری لبنیات، میوه، سبزیجات و… مورد استفاده قرار می گیرد.
نکته مهم در ساخت انواع سردخانه های ثابت، سازه، دیوارها، سقف، و کف آن است. سردخانه های ثابت علاوه بر استحکام کافی، باید در برابر تبادل حرارت به طور مناسبی عایق شود.
در غیر این صورت بار برودتی بیشتری ایجاد شده و علاوه بر افزایش هزینه های جاری سردخانه، موجب افزایش استهلاک تجهیزات و کاهش طول عمر آن ها می شود. به همین منظور اغلب از عایق های مرغوب و با ضخامت مناسبی برای پوشاندن دیوارها و سطوح مختلف استفاده می شود.
تجهیزات سردخانه ثابت
از جمله تجهیزات سردخانه های ثابت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اوپراتور سردخانه
- شیر انبساط
- کندانسور سردخانه
- کمپرسور سردخانه
کمپرسور: کمپرسور یکی از اجزای اصلی سیستم سردخانه بوده که جهت فشرده سازی و انتقال مبرد درون سیکل برودتی استفاده می شود. کمپرسورها اغلب توسط الکتروموتور کار می کنند و نیازمند برق تک فاز برای ظرفیت های اندک، و برق سه فاز برای ظرفیت های بالاتر هستند.
از کمپرسورهای رایج در سیستم های تبرید و سردخانه می توان به نوع اسکرو، اسکرال، و سیلندر پیستونی اشاره کرد. نوع اسکرو معمولا برای ظرفیت های بالا مورد استفاده قرار می گیرد.
اواپراتور: اواپراتور یا تبخیر کننده سردخانه، تجهیزی برای ایجاد سرمایش و خنک کنندگی است. اواپراتورها درون محفظه سردخانه قرار گرفته و معمولا به فن هایی جهت چرخش هوای سردخانه و عبور آن از روی کویل اواپراتور مجهز است. از آنجا که درون اواپراتور مبرد از حالت مایع به بخار تغییر فاز می دهد، لذا به آن تبخیر کننده می گویند.
کندانسور: کندانسورها نیز یکی از اجزای اصلی سیستم سردخانه بوده که برای تبدیل بخار مبرد به مایع استفاده می شود. وظیفه کندانسور، انتقال حرارت از مبرد داغ تحت فشار به محیط است. به عبارت دیگر، در کندانسورها فرایندی برعکس اواپراتور رخ می دهد.
از انواع کندانسورها می توان به نوع آب خنک و هوا خنک اشاره کرد که نوع هوا خنک آن برای ظرفیت های پایین، و نوع آب خنک آن برای ظرفیت های بالا مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً کندانسورها در قالب یک واحد جداگانه در سیستم سردخانه قرار می گیرند.
شیر انبساط: شیر انبساط سردخانه جهت کاهش فشار در مدار تبرید به کار می رود. وظیفه این شیر کاهش فشار و دمای مبرد خارج شده از کندانسور بوده که به واسطه این افت فشار و دما، مبرد به حالت اشباع درآمده و وارد اواپراتور می شود.
از انواع شیر انبساط رایج می توان به شیر انبساط ترموستاتیک و الکتریکی اشاره کرد. همچنین در برخی از سیستم ها خصوصا با ظرفیت پایین می توان شیر انبساط را با لوله مویین جایگزین کرد.
این اجزا از تجهیزات اساسی در سیستم سردخانه هستند و هر کدام نقشی مهمی در عملکرد و کارایی سیستم دارند. طراحی، نصب، و نگهداری صحیح این تجهیزات می تواند عمر مفید و کارایی سیستم سردخانه را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
سخن پایانی
به طور کلی می توان گفت سرد خانه ثابت اتاقک ساکنی است که مانند یک یخچال بزرگ عمل می کند و بر اساس دمای آن تقسیم می شود.
در زمان خرید باید به ظرفیت و دمای آن و موادی که قرار است در آن نگه داری کرد کاملاً توجه کرد. سردخانه ها مزایای بسیار زیادی دارند و در ظرفیت های مختلف در بازار موجود هستند.
سردخانه ثابت به قطع می توان گفت بهترین گزینه برای نگه داری مواد غذایی در دمایی است که متناسب با آن مواد است.