کمپرسور بیتزر (Bitzer) از معروف ترین برندهای اروپایی در حوزه تبرید بوده که در ایران نیز به وفور از آن استفاده می شود. محصولات این شرکت آلمانی از کیفیت بالایی برخوردار بوده و به همین دلیل مورد استفاده بسیاری از سازندگان چیلر قرار می گیرد.
از انواع کمپرسور بیتزر می توان به نوع رفت و برگشتی یا همان سیلندر پیستونی، اسکرو، و اسکرال اشاره کرد. از طرفی برای انتخاب کمپرسور مناسب سیستم چیلر لازم است تا با مشخصات عملکردی کمپرسور و نحوه پلاک خوانی آن آشنایی داشت.
این موضوع باعث می شود تا بتوان یک کمپرسور بیتزر با کمترین هزینه و بهترین عملکرد را انتخاب کرد. همچنین در صورت نیاز به تعویض کمپرسور بیتزر نیز لازم است تا اطلاعاتی در مورد پلاک کمپرسور داشته باشیم. برای این منظور در ادامه مطلب به پلاک خوانی کمپرسور پرداخته می شود.
پلاک خوانی کمپرسور بیتزر : راهنمای جامع و مرحلهبهمرحله
برای پلاک خوانی کمپرسور بیتزر لازم است تا با مفاهیم اولیه پلاک خوانی آشنا شوید. پلاک کمپرسور به معنای یک برچسب فنی متشکل از خلاصه مشخصات اصلی کمپرسور بوده که بر روی بدنه آن نصب می شود.
بیشتر بخوانید: پلاک خوانی کمپرسور کوپلند
مرحله اول: آشنایی با پلاک کمپرسور بیتزر
پلاک کمپرسور بیتزر، صفحهای فلزی یا پلاستیکی است که بر روی بدنه کمپرسور نصب شده و در واقع این پلاک نشان دهنده شناسنامه تجهیز بوده و حاوی اطلاعات حیاتی درباره عملکرد، مشخصات فنی الکتریکی و مکانیکی و ویژگیهای آن است.
- سری کمپرسور (Type) : اولین قسمت موجود در پلاک کمپرسور بیتزر عبارت است از نوع یا سری (Type) کمپرسور که این مشخصه، نوع و گروهبندی کمپرسور را مشخص میکند. سریها شامل اطلاعاتی درباره ظرفیت و نوع طراحی کمپرسور هستند.
- شماره سریال (Serial Number) : شماره سریال یک شناسه منحصربهفرد برای کمپرسور است که برای پیگیری تاریخچه و مشخصات دقیق محصول به کار میرود.
- ظرفیت جابجایی (Displacement): نشاندهنده حجم گاز جابجا شده توسط کمپرسور در هر دور چرخش است که معمولاً بر حسب متر مکعب بر ساعت (m³/h) بیان میشود.
- نوع مبرد (Refrigerant Type): نوع گازی که کمپرسور برای کارکرد بهینه طراحی شده است، مانند R134a، R404A یا R410A.
- ولتاژ و فرکانس (Voltage and Frequency): مشخصات الکتریکی دستگاه، شامل ولتاژ کاری (مثلاً 380-400 ولت) و فرکانس (50 یا 60 هرتز).
- محدوده دمای کاری (Operating Temperature Range): دمای مجاز برای عملکرد ایمن کمپرسور.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل نصب کمپرسور
مرحله دوم: بررسی سری کمپرسور
یکی از اولین اطلاعاتی که باید از پلاک استخراج کنید، سری کمپرسور است. این سری معمولاً به صورت ترکیبی از حروف و اعداد نمایش داده میشود. هر بخش از این کد دارای معنا و مفهوم خاصی است. به عنوان مثال:
سه حرف اول عبارت CSH8563-125-40P در کمپرسور اسکرو بیتزر نشان دهنده نوع نیمه بسته کامپکت (Compact Semi – Hermetic) است. همچنین وجود حرف W در سه حرف اول نشان دهنده کمپرسور مختص تهویه مطبوع در شرایط چگالش (کندانس) دما پایین (برای چیلر های آب خنک) ، و حرف H (همانند همین مثال) برای شرایط چگالش در دمای بالا (کندانسور هوا خنک) است.
دو عدد بعدی (85) نشان دهنده سایز هوزینگ کمپرسور بیتزر، و اعداد پس از آن (63) نشان دهنده میزان حجم جابجایی سیال در هر ساعت است. اعداد پس از آن که به صورت یک عدد دو یا سه رقمی پس از خط فاصله نوشته می شود (125)، نشان دهنده توان اسمی الکتروموتور است. در نهایت، آخرین عبارت (P 120) نشان دهنده کد الکتروموتور مورد نظر است.
مرحله سوم: تفسیر شماره سریال
شماره سریال معمولاً شامل اطلاعاتی درباره تاریخ تولید و مشخصات کارخانهای دستگاه است. با استفاده از شماره سریال، میتوانید:
تاریخ دقیق تولید کمپرسور را پیدا کنید. این کار به شما کمک می کند تا بررسی کنید که آیا کمپرسور تحت گارانتی است یا خیر . برای سفارش قطعات یدکی نیز اطلاعات صحیحی در مورد قطعات وجود خواهد داشت.
مرحله چهارم: بررسی نوع مبرد
اطلاع از نوع مبرد بسیار حیاتی است، زیرا استفاده از گاز اشتباه میتواند به کمپرسور آسیب برساند یا عملکرد آن را مختل کند. برای اطمینان از انتخاب صحیح، نوع مبرد ذکر شده روی پلاک را با سیستم کلی و تجهیزات مرتبط مقایسه کنید.
حتما بخوانید: گاز مبرد چیست
مرحله پنجم: تحلیل مشخصات الکتریکی
ولتاژ و فرکانس کاری کمپرسور از دیگر اطلاعات حیاتی روی پلاک هستند. این مقادیر باید با شبکه برق محل نصب سازگار باشند. برای مثال:
اگر ولتاژ پلاک 380-400 ولت و فرکانس 50 هرتز است،باید از منبع برق سهفاز استفاده کنید.زیرا تغییر ولتاژ یا فرکانس ممکن است باعث آسیب به سیمپیچها یا کاهش عمر دستگاه شود.
همچنین بخوانید: بررسی 0 تا 100 علائم خرابی کمپرسور چیلر
مرحله ششم: توجه به ظرفیت و محدودیتها
ظرفیت جابجایی و محدوده دمای کاری دو پارامتر مهم دیگر هستند. با استفاده از این اطلاعات میتوانید:
کمپرسور را برای نیازهای خاص (مثلاً سردخانه یا تهویه مطبوع) بهینه کنید.
از دمای کاری خارج از محدوده پلاک جلوگیری کنید تا از خرابی زودرس دستگاه جلوگیری شود.
مرحله هفتم: مراجعه به کاتالوگ و استانداردها
برای درک بهتر اطلاعات پلاک، بهتر است به کاتالوگهای رسمی بیتزر و استانداردهای بینالمللی مرتبط مراجعه کنید. این منابع شامل جداول، نمودارها و توضیحات دقیق تری هستند که میتوانند به شما در نگه داری و تعمیرات کمپرسور کمک کنند.
در ادامه مشخصات پلاک انواع رایج کمپرسور های بیتزر به صورت کامل بیان خواهد شد تا بدانید هر حرف یا علامت درج شده روی پلاک کمپرسور به چه معناست ( درباره انواع کمپرسور چیلر بدانید. )
کمپرسور سیلندر پیستونی نیمه باز (Semi – Hermetic) 4 NES-20Y-40P :
4: تعداد سیلندر های کمپرسور
N: کد قطر سیلندر * کورس سیلندر
E: سری Ecoline
S: روانکاری گریز از مرکز
20: سایز موتور
Y: استفاده از روغن پلی یول استر
40P: کد موتور
کمپرسور سیلندر پیستونی نیمه باز دو مرحله ای (Semi – Hermetic) S6G-25.2Y-40P:
S: مشخصه کمپرسور دو مرحله ای
6: تعداد سیلندرهای کمپرسور
G: مشخصه کد قطر سیلندر * کورس سیلندر
25: سایز موتور
2: شاخص تعیین کننده سری کمپرسور
Y: استفاده از روغن پلی یول استر
40P: کد موتور
کمپرسور اسکرو کامپکت مدل CSH7573-90Y-40P:
CSH: مشخصه کمپرسور اسکرو کامپکت با دمای کندانس بالا (کندانسور هوا خنک)
75: سایز هوزینگ
7: کد جابجایی کمپرسور
3: کد اجرایی کمپرسور
90: سایز موتور
Y: استفاده از روغن پلی یول استر
40P: کد موتور
کمپرسور اسکرو کامپکت مدل CSW7573-60Y-40P:
CSW: مشخصه کمپرسور اسکرو کامپکت با دمای کندانس پایین (کندانسور آب خنک)
75: سایز هوزینگ
7: کد جابجایی کمپرسور
3: کد اجرایی کمپرسور
60: توان الکتروموتور
Y: استفاده از روغن پلی یول استر
40P: کد موتور
کمپرسور اسکرو مدل HSK8581-160-40P:
HS: مشخصه کمپرسور اسکرو سمی هرمتیک
K وN: K محدوده کاربری برای استفاده در دماهای متوسط، و N برای استفاده در دماهای زیر صفر
85: سایز هوزینگ
8: حجم جابجایی کمپرسور
1: کد اجرایی
160: توان الکتروموتور
40P: کد موتور
کمپرسور سیلندر پیستونی باز مدل4N.2-K
4: تعداد سیلندر
N: سری طراحی
2: نسخه دوم طراحی که بهینهسازی شده است
K: مبرد خاص با طراحی در دمای پایین
کمپرسور اسکرال اوربیت مدل GSD80295VAB432:
G: مشخصه کمپرسور اسکرال
S: نحوه پیکربندی کمپرسور
D: نوع کاربری (HFC – R410a و ORBIT + LSPM)
8: مشخصه سری کمپرسور
0295: ظرفیت خنک سازی به kBtu/h مطابق API 540
V: نوع روغن مورد استفاده پلی ونتل اتر
A: نوع خنک سازی مبرد:
A : مبرد A1 خنک کردن با کندانسور هوا خنک
W : مبرد A1 خنک کردن با کندانسور آب خنک
L : مبرد A2L خنک کردن با کندانسور هوا خنک
B : مبرد A2L خنک کردن با کندانسور آب خنک
B: نحوه اتصال :
B: مسی
R: روتولاک
4: کد موتور
3: دستگاه محافظتی
2: متغیر طراحی
قسمت های مهم پلاک کمپرسور بیتزر
در ادامه با توجه به تصویر بالا قسمت های مهم پلاک کمپرسور بیتزر را مورد بررسی قرار می دهیم.توجه کنید که پلاک کمپرسور بیتزر شما ممکن است کمی متفاوت با تصویر بالا باشد اما قسمت های مهم آن به همین صورت می باشد:
- نوع کمپرسور (Type): این عبارت نشان دهنده مشخصات کلی و مهم کمپرسور است که در قسمت قبل انواع آن بیان شد.
- شماره سریال کمپرسور (Serial No): این عدد نشان دهنده شماره سریال هر کمپرسور بوده و به صورت یکتا برای کمپرسور در نظر گرفته می شود. از این شماره می توان اصالت کمپرسور را نیز تشخیص داد.
- بارکد (QR Barcode): با اسکن این قسمت می توان وارد سایت سازنده شد و مشخصات کامل کمپرسور را مشاهده کرد.
- ولتاژ نامی (Nominal Voltage): این قسمت نشان دهنده ولتاژ مورد نیاز جهت راه اندازی کمپرسور، شبکه برق رسانی از نظر تک فاز یا سه فاز بودن، و همچنین نحوه سر بندی الکتروموتور را (ستاره یا مثلث) نشان می دهد.
- فرکانس برق (Freq): این قسمت نشان دهنده فرکانس برق شبکه است. برای ایران این مقدار برابر 50 هرتز است.
- شدت جریان نامی موتور (Operate Amp): این پارامتر نشان دهنده شدت جریان مجاز در حالت عملکرد کمپرسور در محدوده اسمی کمپرسور را نشان می دهد که بر حسب آمپر بیان می شود.
- شدت جریان حداکثر موتور (Max Amp): این پارامتر نشان دهنده حداکثر شدت جریان مجاز برای سیم پیچ الکتروموتور کمپرسور بوده که در حالت قفل شدن روتور ایجاد می گردد. این مقدار برای استارت کمپرسور در مدت زمان کوتاه اعمال می شود.
- ظرفیت جابجایی (Displacement): این پارامتر نشان دهنده میزان حجم جابجایی گاز را نشان می دهد.
- سرعت چرخش روتور (Speed): این پارامتر بیانگر سرعت دورانی روتور بوده که متناسب با برق شبکه و فرکانس آن است. معمولا سرعت روتور بر اساس برق 50 هرتز (و یا 60 هرتز برای برخی از کشورهای خارجی) بیان می شود.
از سایر پارامترهایی که بعضا در موتور کمپرسور بیتزر لحاظ میشود می توان به درجه حفاظتی موتور (IP) اشاره کرد که به بیانگر درجه حفاظت موتور در برابر نفوذ عوامل خارجی بوده که متشکل از یک عدد دو رقمی است.
عدد اول آن نشان دهنده میزان حفاظت موتور در برابر نفوذ ذرات جامد (مانند گرد و غبار)، و عدد دوم میزان حفاظت در برابر نفوذ مایعات (مانند پاشش آب) را نشان می دهد. حداکثر فشار هر چه این اعداد مقدار بیشتری داشته باشند، بیانگر حفاظت بیشتر موتور در برابر نفوذ جامدات و یا مایعات را نشان می دهد.
نکات مهم در پلاکخوانی کمپرسور بیتزر
نگهداری پلاک: اطمینان حاصل کنید که پلاک کمپرسور همیشه خوانا باشد. برای اطمینان بیشتر بهتر است مشخصات پلاک کمپرسور خود را یادداشت کنید تا پس از استفاده به دلایل مختلف اعم از سایش یا خراشیدگی اطلاعات کمپرسور خود را از دست ندهید.زیرا برای تعمیرات و نگه داری یا جایگزین کردن کمپرسور خود، به اطلاعات پلاک آن احتیاج خواهید داشت.
تطبیق با سیستم: مشخصات روی پلاک باید با نیازهای شما سازگار باشند. به عنوان مثال، استفاده از کمپرسوری با ظرفیت بالاتر از حد نیاز ممکن است باعث افزایش هزینهها شود ولی در طولانی مدت باعث کاهش هزینه های تعمیرات و نگه داری شود.
سوالات متداول
انواع کمپرسور بیتزر کدام است؟
کمپرسورهای بیتزر در انواع اسکرو، اسکرال، و سیلندر پیستونی موجود هستند.
پارامترهای مهم در پلاک کمپرسور بیتزر کدام است؟
نوع کمپرسور، محدوده کاری، حجم جابجایی (ظرفیت)، توان موتور، ولتاژ شبکه، شدت جریان مجاز، حفاظت و...